Inteligencja emocjonalna, czyli co? Czy można się jej nauczyć? I właściwie do czego nam jest potrzebna? Według ekspertów jest ona kluczem do sukcesu i lepszych relacji, przydaje się w codziennym życiu i wspiera osiąganie celów zawodowych. Sprawdzamy!
Termin „inteligencja emocjonalna”, który w ostatnich latach stał się bardzo popularny w dziedzinie psychologii i rozwoju osobistego, został wprowadzony w latach 90. XX wieku przez Petera Saloveya, psychologa społecznego (obecnie rektora Uniwersytetu Yale), oraz również psychologa Johna D. Mayera. Ich praca naukowa skupiała się na zrozumieniu emocji, identyfikowaniu różnych ich aspektów i na umiejętnościach, które pozwalają skutecznie nimi zarządzać.
Jednak to Daniel Goleman, amerykański psycholog i dziennikarz, rozpowszechnił pojęcie inteligencji emocjonalnej na szeroką skalę dzięki swojej książce „Emotional Intelligence”, która ukazała się w 1995 roku (polski tytuł to „Inteligencja emocjonalna”; książka została wydana przez wydawnictwo Media Rodzina). Goleman argumentował, że w osiąganiu sukcesu i spełnienia w życiu inteligencja emocjonalna jest równie ważna (jeśli nie ważniejsza) jak klasyczny wskaźnik inteligencji IQ.
Czym jest inteligencja emocjonalna?
Najprościej mówiąc, to zdolności rozpoznawania, rozumienia i zarządzania swoimi emocjami oraz umiejętnością radzenia sobie z emocjami innych ludzi. Jest to niezwykle ważny aspekt naszego życia, który wpływa na relacje, osiągnięcia zawodowe i zdrowie psychiczne.
I żeby było jasne – inteligencja emocjonalna nie jest tożsama z klasycznym pojęciem inteligencji mózgu, reprezentowanym przez wskaźnik IQ. Ten ostatni ocenia zdolności intelektualne, takie jak umiejętność logicznego myślenia, rozwiązywania problemów i zapamiętywania informacji. Inteligencja emocjonalna odnosi się natomiast do umiejętności społecznych i zdolności radzenia sobie z uczuciami.
Czy można się tego nauczyć?
Tak, inteligencję emocjonalną można doskonalić. Podobnie jak zdolności intelektualne można ją trenować i rozwijać przez całe życie. Praca nad inteligencją emocjonalną opiera się w głównej mierze na obserwacji siebie, innych ludzi i świata. Na pewno pomoże nam w tym regularne analizowanie własnych uczuć w różnych sytuacjach oraz obserwacja, jak nimi zarządzamy i kiedy przestajemy nad nimi panować. Samorefleksja dotycząca emocji i reakcji na nie pozwala lepiej je zrozumieć i kontrolować.
Istotne jest również ćwiczenie empatii, czyli zdolności wczuwania się w uczucia i sytuację innych osób. Wskoczenie w buty kogoś innego pozwala na lepsze zrozumienie motywów i reakcji tej osoby, pomaga w budowaniu relacji towarzyskich i zawodowych. Ważnym elementem w doskonaleniu inteligencji emocjonalnej jest również uczestniczenie w różnorodnych sytuacjach społecznych, angażowanie się w dialog, komunikowanie swoich potrzeb i słuchanie innych. Warto też poznać techniki radzenia sobie ze stresem, takie jak medytacja, joga i relaksacja, które pozytywnie wpływają na rozwijanie inteligencji emocjonalnej.
Jak to wykorzystać?
Inteligencja emocjonalna jest kluczowa w wielu aspektach życia. Może pomóc w osiągnięciu sukcesu zawodowego, bo umiejętności radzenia sobie z presją, efektywna komunikacja i empatia sprzyjają lepszemu przywództwu i budowaniu skutecznych zespołów. Rozwijając inteligencję emocjonalną, stworzysz zdrowsze, głębsze i bardziej satysfakcjonujące relacje z bliskimi, łatwiej i skuteczniej poradzisz sobie w sytuacjach konfliktowych. Świadome zarządzanie emocjami i lepsze ich poznanie pomaga zmniejszyć poziom napięcia i lęku, a nawet depresji. Organizm osoby o wyższej inteligencji emocjonalnej lepiej reaguje na stres, co pozytywnie wpływa na układ immunologiczny i ogólny stan zdrowia.
Inteligencja emocjonalna ma wiele wymiarów, które stale badają naukowcy z dziedziny psychologii i nauk behawioralnych. Jej zrozumienie i rozwijanie znacząco wpływa na jakość naszego życia, warto więc eksplorować ten obszar, aby w pełni wykorzystać potencjał, jaki ze sobą niesie.
Sprawdź również: Męskie emocje. Jak o nich rozmawiać z dzieckiem?
Dawid Rosenbaum
DziennikarzDawid Rosenbaum. Dziennikarz, autor książki „Zapachy miast”. Zakochany w Nowym Jorku, kuchni azjatyckiej i warszawskiej Saskiej Kępie.
