Jeśli jechać do Japonii, to właśnie teraz. Gdy kwitną wiśnie. Nie ma chyba na świecie bardziej spektakularnego święta natury niż hanami. Jeśli się pospieszysz, zobaczysz kwitnące sakury jeszcze w tym roku.
Japończycy są od wieków jest bardzo blisko związani z naturą, a większość tamtejszych świąt dyktuje rytm pór roku, siania, kwitnienia i zbiorów. Wydawałoby się, że w kraju, w którym drzwi taksówki otwierają się automatycznie, większym wydarzeniem będzie premiera nowego smartfona niż wiosenne święto kwitnących wiśni, ale nic bardziej mylnego. Od połowy marca do początku maja cała Japonia żyje w różowym zachwycie.
Co to jest hanami? To cesarska tradycja!
Hanami dosłownie znaczy „oglądanie kwiatów”, ale przyjęło się, że tak właśnie nazywane jest potocznie święto kwitnącego gatunku wiśni ozdobnej, czyli sakury. Zwyczaj hanami sięga VIII wieku i najprawdopodobniej jest związany ze ceremoniami religijnymi, podczas których oddawano cześć bóstwom zamieszkującym drzewa wiśni. Ucztowanie i pikniki z okazji kwitnienia zapoczątkował w IX wieku cesarz Saga, który w ogrodzie swojej rezydencji w Kioto pod drzewem wiśni organizował wielkie przyjęcia połączone ze słuchaniem poezji, dyskusjami i biesiadowaniem. W XVI i XVII wieku hanami zaczęto świętować poza cesarskim pałacem, najpierw robili to samuraje, a potem reszta społeczeństwa.
Kwiatowy front – japońska wiosna
Dziś hanami jest świętem niemal narodowym. Publiczna telewizja codziennie nadaje prognozę pogody pokazującą, gdzie znajduje się „front sakury”, czyli w których miejscach kwiaty wiśni zaczęły się już rozwijać. Czasu jest niewiele, bo pełnia kwitnienia trwa mniej więcej tydzień od momentu otwarcia kwiatów. Następnie przez kolejny tydzień przekwitające płatki opadają na Japonię niczym różowa śnieżyca. Hanami „atakuje” kraj od południa – zaczyna się na Okinawie, a potem przesuwa się przez cały archipelag wysp, aby zakończyć się na najdalej na północ wysuniętej Hokkaido.
Według przewidywań opartych na badaniach naukowych (tak, tak, przede wszystkim na słynnym równaniu Arrheniusa wyrażającym zależność stałej szybkości reakcji od temperatury) w tym roku kwitnienie rozpocznie się mniej więcej 15 marca w prefekturach południowych, dotrze do Tokio około 16–20 marca, centrum Japonii zaróżowi się na początku kwietnia, a na północy kwiaty pojawią się około 10 maja.
Podróżniczy piknik pod wiśnią
Hanami przyciąga na łono natury tysiące japońskich rodzin. Do parków w Osace, Kioto, Tokio i innych miastach ciągną tłumy zaopatrzone w koce, elektryczne kuchenki i torby pełne pudełek z przysmakami (smażonym kurczakiem karaage, piklami, rybnymi ciasteczkami, onigiri i rolkami maki) i słodkimi łakociami (np. różowymi mochi). Piknikom towarzyszą występy, koncerty i imprezy dla dzieci. Hanami to niekończąca się sesja rodzinnych zdjęć, modowych fotek w najdziwniejszych ubraniach i selfiaków, trwająca nawet wtedy, gdy zapada zmrok, bo w najsłynniejszych parkach drzewa są podświetlane reflektorami i ozdabiane lampionami. To również święto, które uprzyjemnia dwie niezbyt miłe dla Japończyków daty – do 15 marca należy rozliczyć się z podatków, a 1 kwietnia zaczyna się rok szkolny.
Gdzie najlepiej świętować hanami? W Tokio w parkach Shinjuku, Ueno, Yoyogi i nad rzeką Meguro, w Nagano w ogrodach zamków Ueda i Matsumoto i ogrodzie świątyni Shinshu Zenkoji, w Kioto w parkach świątyń To-ji, Ninna-ji, Yoshimine-dera, w Sapporo w parku Moerenuma.
Hanami po europejsku
Jeśli nie zdążysz na hanami do Japonii, zawsze możesz znaleźć inne miejsca, w których odbywa się święto kwitnących wiśni. My polecamy: Ogród Japoński we Wrocławiu, Pole Mokotowskie w Warszawie, Reiwa Sakura Garden w Ogrodzie Botanicznym PAN w Powsinie (to tu w 2019 roku swoje drzewo zasadzili książę Akishino, następca japońskiego tronu, wraz z małżonką księżną Kiko), Ogród Botaniczny UJ w Krakowie. W Europie warto odwiedzić bulwar Rüttenscheider Straße w Essen, Pola Marsowe w Paryżu, Park Kungsträdgården w Sztokholmie, miejski ogród botaniczny w Göteborgu i ogród japoński w belgijskim Hasselt.
Sprawdź również: Wsiąść do pociągu… Podróżowanie koleją po Europie
Dawid Rosenbaum
DziennikarzDawid Rosenbaum. Dziennikarz, autor książki „Zapachy miast”. Zakochany w Nowym Jorku, kuchni azjatyckiej i warszawskiej Saskiej Kępie.
